‘Mistɐkes are oké’ heet de nieuwe expositie bij galerie Kruis-Weg68, waarin het werk van de Haarlemse beeldend kunstenaar Frans Vendel centraal staat. Zijn fascinatie voor wat soms anders gaat dan vooraf gepland, lijkt in eerste instantie misschien een niet zo voor de hand liggend uitgangspunt voor creativiteit. Vendel realiseerde zich de afgelopen jaren echter steeds vaker dat een afwijking van het voorgenomen patroon juist als inspiratiebron kan dienen: MISTⱯKES ARE OKÉ.
,,Vroeger leerde je dat fouten maken niet hoort en dat je foutjes moest ontwijken. De afgelopen paar jaar heb ik veel werk gemaakt, waarbij ik uitga van de weeffoutjes die afwijken van het oorspronkelijke concept. Maar als je daar even niet bij stilstaat, ontdek je hoe prettig het is om af te wijken van het idee dat je aanvankelijk in je hoofd had’’, aldus de in 1955 in Haarlem geboren kunstenaar.
Putdeksel
In de galerie kijken we naar een werk waarvoor het het idee is ontleend aan een verdraaid putdeksel. Vendel: ,,Het idee daarvoor heb ik bijna letterlijk van straat opgeraapt. Ik zag dat verschoven deksel en werd getroffen door de verschoven structuur van het patroon. Als zoiets zich voordoet, ga je opeens anders naar dingen kijken. Dat had ik daarvoor trouwens al vaker ervaren. Door de dingen op een andere manier te bezien ga je als beschouwer op zoek naar een spanning die je daarvoor nog niet hebt waargenomen.’’
,,Het komt regelmatig voor dat er in het linnen dat ik gebruik ook al een weeffoutje zit. Daar mag ik graag gebruik van maken. Noem het maar ‘out-of- the-box-denken’. Al moet zo’n afwijking van het geplande wel iets zijn waar je wat mee kunt. Niet alles wat afwijkt van het idee leent zich ervoor om erop voort te bouwen. In dat opzicht ben ik dan ook weer consequent.’’
Iets bereiken
Frans Vendel ging na de middelbare school kunstgeschiedenis studeren aan de Vrije Universiteit in Amsterdam. ,,Van huis uit kregen wij mee dat je een opleiding moest volgen waar je iets mee kon bereiken. Mijn broer heb ik zelf naar de Gerrit Rietveld Academie gebracht, al vonden ze dat thuis maar niks. Op een gegeven moment begreep ik dat ik zelf ook de stap moest maken van de VU naar de Rietveld. Ik tekende al wel, want eigenlijk ben ik op mijn tekeningen aangenomen. Ook als ik nu nog teken is dat vrij klassiek en figuratief. Maar toen ik eindelijk op de academie rondliep, voelde ik me daar meteen thuis. Dat had ik natuurlijk meteen moeten doen, besefte ik. Het zijn tot dusver de beste vijf jaar van mijn leven.’’
,,De eerste tijd op de Rietveld was ik bezig met sponsen en doeken, en vooral figuratief. Op een bepaald moment ging ik aan de slag met afdrukken van groot opgeblazen foto’s. De structuur van de korrels en pixels ging me steeds meer obsederen. Die vormen gingen steeds meer een eigen leven leiden. Vanuit die fascinering ben ik abstract gaan werken. Zo zijn mijn monochrome doeken ontstaan. Drie, vier, vijf jaar geleden heb ik me verdiept in de combinatie van curves en rechte vlakken. Dat de kleur zijn intrede doet, is pas van de laatste
tijd, het afgelopen jaar. Ik meng mijn kleuren altijd zelf. Kleurtinten in dezelfde warmte-intensiteit. Dat ervaar ik als een toevoeging en een aanvulling.’’
Bij Kruis-Weg68 zijn werken van Vendel op zichzelf of weer in samenhang tot andere uitingen van zijn kunst tentoongesteld. Zijn schilderijen gaan bedoeld of onbedoeld in de galerie een relatie met elkaar aan. ,,Als ik het zelf zou mogen bepalen komt mijn werk het best een op een tot zijn recht: één werk in één ruimte. Ik kan heel lang veranderingen aanbrengen in iets dat ik gemaakt heb. Maar als het een tijd de rust heeft gehad, is het voor mij af. Wat hier in de galerie hangt, dat is voor mij klaar. Ik ben er heel blij mee hoe mijn werk hier tot zijn recht komt in de galerie van Michel en Joke. Mijn ervaring is dat het publiek beter kan kijken dan ik had verwacht.’’
Iets in je opnemen
In beginsel ga ik ervan uit dat mensen slecht kijken. Maar dat valt in de praktijk vaak erg mee. Zien is wat mij betreft iets in je opnemen. Dat gaat verder dan kijken. Wie alleen maar kijkt, mist de helft. Niets zo erg als iemand die een hoofd om de hoek van de deur steekt bij een expositie en zegt: ‘Oh, dit is niks voor mij’ en verder gaat. Ik vind het nou net zo leuk om in gesprek te komen met mensen die juist verder willen kijken om tot zien te komen’’, besluit Frans Vendel.
Tekst: Nuel Gieles
MISTⱯKES ARE OKÉ
De tentoonstelling ‘MISTⱯKES ARE OKÉ’ is tot en met 2 april te zien bij galerie KRUIS-WEG68 van donderdag tot en met zaterdag tussen 11.00 en 18.00 uur. Bij de expositie is een video over het werk van Frans Vendel te zien, gemaakt door Berne Vendel.